"is een warming-up altijd zinvol?”

Een doelstelling van de warming-up is, om "betrokken” spieren op de kerntemperatuur  van het lichaam te krijgen. De kerntemperatuur ligt rond de 37 graden en is in rust beperkt tot hoofd en romp. De spieren in armen en benen hebben in een normaal klimaat een temperatuur tussen de 25 en 30 graden. Door de warming-up kan de temperatuur zich uitbreiden naar de armen en benen. Dit is wenselijk omdat de optimale werktemperatuur van spieren tussen de 37 en 40 graden ligt. Zo kunnen zij sneller en krachtiger aanspannen. Dus voor sporten waarbij explosiviteit wordt gevraagd is een warming-up zeer wenselijk.

Als de kerntemperatuur van het lichaam te hoog wordt heeft dat absoluut een negatieve invloed op de sportprestatie. Dit wordt de kritische kerntemperatuur genoemd. Deze temperatuur ligt bij getrainde sporters aanzienlijk hoger dan bij ongetrainde mensen.  Als je warm aan een duursport gaat doen is de kritische kerntemperatuur sneller bereikt. Vanuit dit oogpunt kan een warming-up weleens als niet wenselijk worden beschouwd. 

Wat doet het lichaam als de kritische kerntemperatuur wordt bereikt? Het verliezen van warmte heeft prioriteit. Dit gebeurt door meer bloed door de huid te laten stromen. Het gevolg is dat er relatief minder bloed terugstroomt naar het hart. Het hart gaat dit compenseren door sneller te kloppen want de gevraagde inspanning blijft gelijk. 

De omgevingstemperatuur heeft een sterke invloed op de lichaamstemperatuur en daarmee op het prestatievermogen. In de hitte is het erg moeilijk om een goede duurprestatie neer te zetten. Voor een marathon bijvoorbeeld is een buitentemperatuur van 5 graden optimaler dan 10 graden. Te koud is het niet snel. 

Voorkoelen is zeker aan te bevelen en wordt dan ook steeds vaker gedaan. Het in-fietsen voor een wielrenwedstrijd in de zomermaanden met een koelvest is niet meer weg te denken. Dit maakt voor de sporter toch een goede mentale voorbereiding mogelijk zonder de nadelige fysiologische effecten (een te hoge kerntemperatuur). 

Koude dranken drinken is ook een prima middel om te koelen. Veel beter dan voorkoelen is natuurlijk koelen tijdens de wedstrijd. Kijk naar de Tour de France van afgelopen juli. Panty's gevuld met ijs zaten onder het shirt van menig wielrenner en werden regelmatig tijdens vervangen door een nieuwe panty met ijs. Bij teamsporten kan tijdens het doorwisselen, pauzes/ rust worden gekoeld. 

De voordelen van after-cooling op bijvoorbeeld herstel, minder spierpijn, meer kracht, minder zwelling moeten worden genuanceerd. Men dacht een paar jaar geleden dat dit  veel voordelen had maar dat blijkt (nog?) niet zo te zijn. Het is een onderwerp waar nog  het nodige onderzoek naar wordt gedaan. Wie weet koelen we over 5 jaar wel allemaal na een intensieve wedstrijd of training…

We wensen alle sporters het komende seizoen weer veel succes en plezier!

Lennard Kal, sportfysiotherapeut en manueel therapeut

Jeremy Martis, sportfysiotherapeut